ادیان را می توان از جهات گوناگونى دسته بندی نمود:

• الف:تقسیم‏بندى، بر اساس وضعیت فکرى و روانى بشر:
  • ادیان ابتدایی مانند: آنچه میان اقوام ابتدایی دیده می شود
  • ادیان قدیم مانند: آیینهای منقرض شده خاورمیانه
  • ادیان پیشرفته یا مترقی مانند: ادیان بزرگ کنونی

• تقسیم بندی دیگر بر اساس نحوه پرستش و نحوه نگرش پیروان این ادیان:
  • ادیان ساده مانند: آنیمیسم ، توتمیسم و فتیشیسم
  • ادیان فلسفی مانند: هندویسم ، بودیسم ، و آیین کنفوسیوس
  • ادیان وحیانی مانند: زردشتی گری ، یهودیت ، مسیحیت و اسلام

• تقسیم بندی بر اساس اعتقاد به وجود خدا و عدم اعتقاد به خدا و شرک :
  • ادیان غیر توحیدی مانند:هندوئیسم،بودیسم و دین جاینى و دین شینتو
  • ادیان توحیدی مانند: یهودیت ، مسیحیت و اسلام ،صابئى، سیک و زرتشتیگرى

• تقسیم بندی بر اساس نژاد:
  • ادیان سامی همچون: یهودیت، مسیحیت، و اسلام
  • ادیان آریایی مانند:ادیان ایران باستان ، هندوستان ، روم و یونان قدیم
  • ادیان خاور دور مانند : آیین کنفوسیوس ، تائوئیسم و شینتو.

• تقسیم بندی بر اساس شرق و غرب :
  • ادیان شرقی مانند: هندویسم ، بودیسم و شینتو
  • ادیان غربی مانند: یهودیت ، مسیحیت و اسلام

• یکى دیگر از تقسیم‏بندى‏هاى رایج دین، تقسیم آن به‏زنده و غیرزنده است.
  • ادیان غیر زنده و به اصطلاح ادیان مرده مانند:

ادیان مصر قدیم در افریقا، ادیان‏مکزیک و پروى باستان در امریکا ادیان قدیم بابل و آشور متعلق به اقوام فنیقى‏ و اقوام هیتى ، ادیان میترایى و مانى در آسیاى صغیر ، ادیان یونان و روم باستان، وادیان اقوام سلت و تیوتونى اروپا از این دسته‏اند.

• ادیان زنده مانند:

دین هندویى ، دین یهودى ،دین شینتو ، دین زرتشتى ، دین تائونى ،
دین جاینى (جینى) ، دین بودایى، دین کنفوسیوسى ، دین صابئى ،
دین مسیحیت، دین‏اسلام، دین سیک

• تقسیم بندی ابتدایی دین
  • دین حق
  • دین باطل

منابع:

1- آشنایی با ادیان بزرگ ، حسین توفیقی ، ص 16
2- ادیان زنده حجهان ، رابرت...هیوم ، ص 26

برگرفته از سایت رشد